İran İsrail İçin Tehdit, Konuşma Zamanı

Ä°RAN, Ä°SRAÄ°L Ä°ÇÄ°N BÄ°R TEHDÄ°T, KONUÅžMA ZAMANI

Jerusalem Post Başyazı 18 Temmuz 2020

Söz konusu Ä°ran'ın Ä°srail için oluÅŸturduÄŸu tehdit ise, Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu çekinmeden ve zorlanmadan konuÅŸmasıyla bilinir.

Netanyahu 2015 yılında dönemin ABD BaÅŸkanı Barack Obama'yı kızdıracağını bile bile Kongre'nin her iki kanadında da meÅŸhur konuÅŸmalar yapmıştı. Zira ABD'nin, Ä°ran'ın nükleer silaha ulaÅŸmasını engelleyecek deÄŸil sadece erteleyecek bir anlaÅŸmaya dahil olmamasının çok acil ve önemli olduÄŸunu düÅŸünüyordu.

Ä°ÅŸte bu yüzden BirleÅŸmiÅŸ Milletler Güvenlik Konseyi'nin, söz konusu anlaÅŸmada belirtilen Ä°ran'a yönelik silah ambargosunun Ekim ayında sona erecek olması karşısında Ä°srail'in nasıl sessiz kaldığını anlamak zor.

Evet, hem Netanyahu hem de görev süresi sona yaklaÅŸan BM Temsilcisi Danny Danon, ABD'nin Ä°ran'ı hedef alan yaptırımları yeniden hayata geçirmesini yüksek sesle destekledi.

Öte yandan diÄŸer büyük güçlerin yaptırımların yenilenmesine açıkça karşı çıkmaları ve yaptırımların süresinin dolmasının ardından iÅŸle ve diplomasiyle ilgili yeni fırsatlardan faydalanma planları yapmalarına karşın Ä°srail'den fazla bir tepki gelmemesi etkisiz görünüyor.

Pentagon tarafından kısa bir süre önce hazırlanan bir rapora göre Çin ve Rusya, BM ambargosunun Ekim ayında sona ermesinin ardından Ä°ran'a saldırı helikopteri, savaÅŸ uçağı ve tank satmanın planlarını yapıyor.

Ä°ran ile yakın baÄŸları bulunan Çin daha da ileri gitmeyi planlıyor. Kısa bir süre önce The New York Times tarafından sızdırılan bir belgeye göre iki ülke, maliyeti milyarlarca dolar olan 25 yıllık bir ekonomi ve güvenlik anlaÅŸması üzerinde çalışıyor. Ortak askeri tatbikatlar, araÅŸtırma ve silah geliÅŸtirme ile istihbarat paylaşımı içeren anlaÅŸma, Tahran ile Pekin arasında daha yakın askeri iliÅŸkilerin önünü açabilir.

Çin ile Ä°ran arasında henüz bir anlaÅŸma imzalanmamış olsa da hükümetin bu geliÅŸmeleri büyük bir endiÅŸeyle izlemesi gerekiyor.

Ä°slam Cumhuriyeti'nin ordusunu besleyecek yeni bir kaynak doÄŸrudan Ä°srail'e yönlendirilebilir.

Ayrıca Çin'den Ä°ran bankalarına, alt yapı projeleri ile telekomünikasyon sektörüne ve anlaÅŸma gereÄŸi ekonominin diÄŸer alanlarına akan çok miktarda nakit para, mollalar rejiminin Ä°srail'i yok etme misyonunun parçası olarak vekil ve terörist gruplara daha fazla kaynak ayırmasına imkan saÄŸlayabilir.

DiÄŸer yandan Tel Aviv'deki hafif raylı sistemin iki hattını yapan bazı Çin ÅŸirketlerinin Ä°ran'da da projeler gerçekleÅŸtirdiÄŸi hesaba katılmalı. Söz konusu anlaÅŸma bir ÅŸirketin aynı anda hem Ä°srail hem de Ä°slam Cumhuriyeti'nde çalışması ve Ä°srail için güvenlik sızıntısı ve Ä°ran'a istihbarat akması ile sonuçlanabilir.

Çin, Ä°ran'ın Ä°srail'e yönelik tehditlerini, Tahran yönetiminin dünya sahnesinde nüfuzunu artırmaya yönelik boÅŸ sözler olarak görüp ciddiye almıyor.

Ancak Ä°srail haklı olarak, Ä°ran'ın bizi yok etmek konusunda sadece konuÅŸmakla kalmadığını, Filistinli teröristler ile Hizbullah'ı desteklediÄŸini ve sınırımızın kuzey tarafında üsler kurmaya çalıştığını göz önünde bulunduruyor ve tehdidi çok ciddiye alıyor.

Ä°srail'in, Ä°ran'ın kendisini yok etme takıntısını besleyecek daha baÅŸka adımlar atılmadan durumu Çin'e açık bir ÅŸekilde anlatması gerekiyor.

Çinli ÅŸirketler altyapı projeleri geliÅŸtirme, çeÅŸitli yüksek teknoloji ÅŸirketlerine yatırım yapma ve benzeri yollarla Ä°srail pazarına milyarlarca dolar akıttı.

Pekin ile güçlü ekonomik baÄŸlar, bu alanlarda ABD ile gerilime yol açsa da, çoÄŸunlukla Ä°srail için yararlı olmuÅŸtur. Ancak bu baÄŸlar Ä°srail'in kendi güvenliÄŸini savunmasına engel olmamalıdır.

Çin bizden çok daha büyük olsa da Ä°srail'in endiÅŸelerini dile getirmesi ve dost bir ülkenin dostça olmayan hareketlerde bulunmadığından ve bize saldırmak isteyen Hizbullah, Hamas ve Ä°slami Cihad gibi güçleri beslemediÄŸinden emin olmak için Çin ile çalışması gerekiyor.

Netanyahu kendisinin Ä°srail'in aralarında Çin'in de bulunduÄŸu Asya ülkeleriyle iliÅŸkileri güçlendirme rolünden çokça bahsetti. Netanyahu ayrıca kendisi için Ä°srail'in güvenliÄŸinin her ÅŸeyden önce geldiÄŸini de ifade ediyor.

Åžimdi onun için bu baÄŸları Ä°srail'in güvenliÄŸi için kullanması ve açıkça konuÅŸma zamanıdır. Çin, iran ile iÅŸe yaptığı sürece Ä°srail'in Çin ile çalışma konusunu gözden geçirmesi gerekiyor.