İsrail Kendi Ulusal Çıkarlarına Göre Hareket Etmeli

JOHN BOLTON: Ä°SRAÄ°L KENDÄ° ULUSAL ÇIKARLARINA GÖRE HAREKET ETMELÄ°

THE JERUSALEM POST ZACHARY KEYSER  21 TEMMUZ 2020

ABD eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, Ordu Radyosundan Efi Triger'in konuÄŸu oldu. Programda Ä°srail'in ulusal güvenliÄŸi, yaklaÅŸan ABD seçimleri ve Ä°ran'da hükümete ait önemli bölgelerde geçenlerde yaÅŸanan patlamalar ele alındı.

Bolton röportajda Kasım'daki ABD baÅŸkanlık seçimini ve gelecek ABD yönetiminin belirsizliÄŸini göz önünde bulundurarak, 'gelecek bir kaç ayın, Ä°srail'in kendi ulusal çıkarlarına göre hareket etmesi için uygun bir zaman olduÄŸunu' söyledi. ABD BaÅŸkanı Donald Trump'ın seçim engelini aşıp yeniden seçilmesi halinde Orta DoÄŸu'nun önemli bir deÄŸiÅŸime hazır olması gerektiÄŸini ekledi.

Bolton, Ä°ran'da kısa bir süre önce, aralarında basında en çok gündeme gelen Natanz nükleer zenginleÅŸtirme tesisindekinin de olduÄŸu bazı bölgelerde yaÅŸanan patlamalarla ilgili olarak bu olayların nasıl gerçekleÅŸtiÄŸi hakkında özel bir bilgisi olmadığını söyledi. Ancak eÄŸer bu patlamalar planlı ise, Ä°ran'ın nükleer programının hedef alınmış olabileceÄŸine dikkat çekti.

Edinilen bilgiye göre Natanz'da meydana gelen büyük bir patlama ile içinde önemli bir santrfüjün bulunduÄŸu bir bina havaya uçtu. 2 Temmuz'da meydana gelen patlamanın, görgü tanıklarının ifadelerine uygun olarak sabah saat 2.00 civarında gerçekleÅŸtiÄŸi belirtildi.

Bolton, saldırının planlı olması durumunda, gerçekleÅŸtirenler ister muhalifler isterse dış aktörler olsun tamamen desteklediÄŸini ekledi.

Bolton, 'HerÅŸeye raÄŸmen Ayetullahlara birilerinin onların en hassas bölgelerine ulaÅŸabileceÄŸini göstermek önemli.' ifadesini kullandı.

Radyo sunucusu Triger bu patlamaların Ä°ran'ın nükleer programını iki olmasa da en az birbuçuk yıl geriye attığına dair raporları hatırlattı.

Bolton, Triger'a 'Böyle bir yargıya varabiliriz. Yani yukarıdan bakınca onların düÅŸünülebilecek en geliÅŸmiÅŸ santrfüj üretim tesisi olan bir binanın havaya uçtuÄŸu görülüyor.' ÅŸeklinde cevap verdi. Bolton, sözlerinin devamında 'Ancak santrfüj odalarının altında neler olduÄŸunu bilmiyoruz. Bu yüzden nükleer programlarının gerilediÄŸi konusunda tamamen iyimser deÄŸilim.' ifadelerini kullandı.

2 Temmuz'daki patlamadan etkilenen bina iddiaya göre yeni santrfüjlerin 'faaliyete alınmadan önce dengelendiÄŸi' daha büyük bir bölgenin üst bölümüydü. Ä°ran, füze ve nükleer tesislerindeki faaliyetlerini gizlemek ya da korumak için yeraltına kurduÄŸu tesislerle biliniyor.

Triger, Trump'ın 2018 yılında, Ä°ran ile yapılan nükleer anlaÅŸmadan çekilmesi ile o zamandan itibaren Ä°ran'a uyguladığı baskının ve son birkaç yıldır – Fars Körfezi'ndeki kaçak oyun, Ä°ran ekonomisine 'maksimum baskı' mantığı ile uygulanan yaptırımlar ya da Devrim Muhafızları komutanı General Kasım Süleymani'nin öldürülmesi sonucu oluÅŸan – iki ülke arasındaki gerilimin Ayetullahlara uranyum zenginleÅŸtirme programını hızlandırmaya ve belki de birkaç ay içinde bir nükleer bombayı tamamlamaya teÅŸvik ettiÄŸini öne sürdü.

Bolton, 'Kendimle çeliÅŸiyorum, Trump daha çok ABD iç politikalarına göre hareket ediyor. Bu yüzden eÄŸer Kasım'da tekrar seçilirse, seçim engelini aÅŸarsa onun ne yapacağını gerçekten bilmiyoruz.' ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Bolton sözlerinin devamında 'Orta DoÄŸuyla ilgilenen insanlar onun ikinci döneminde ne olacağı hakkında daha fazla endiÅŸelenmeli.' ifadesini kullandı.

Triger daha sonra sözü Bolton'ın The Room Where It Happened adlı kitabına getirdi. Bolton'ın, Trump'ın damadı Jared Kushner'ın Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu ve diÄŸer liderlerden gelen telefonları engellediÄŸi ve baÅŸkanın Ä°ran dışiÅŸleri bakanı ile görüÅŸmemesi konusunda ikna ettiÄŸi iddialarını hatırlattı. Bolton'dan Kushner'ın bu davranışlarına açıklık getirmesini istedi.

Bolton buna 'Bence bu düzenli bir organizasyonda olmayan insanların bu ÅŸekilde iÅŸin içine dahil edilmesinin tehlikesini gösteriyor. Aile üyelerinin üst düzey pozisyonlara getirilmesinin her zaman tehlikeli olduÄŸunu düÅŸünüyorum. Bu özellikle önemli bir konu ve BaÅŸbakan Binyamin Netanyahu'nun dinlenmesi gerekirdi. Böyle karmaşık sorunlar hakkında yeterince tecrübesi olmayan insanlar farkı güdülerle hareket eder. Bunun ciddi bir hata olduÄŸunu düÅŸünüyorum.' ÅŸeklinde cevap verdi.

CNN ve Wall Street Journal'da The Room Where It Happened kitabından yapılan alıntılara göre Bolton, Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu'nun, Jared Kushner'ın barış planına liderlik edeceÄŸinden duyduÄŸu ÅŸüpheyi ifade ettiÄŸini yazdı. Ayrıca Bolton'ın Trump yönetimine girmeden önce Netanyahu ile görüÅŸtüÄŸü ifade ediliyor.

Bolton, Netanyahu'nun, ailesini uzun yıllardır tanıdığı Kushner'ın Ä°srail-Filistin çatışmasına son verme görevine atanması hakkında kuÅŸkulu olduÄŸunu yazmış.

Bolton 'Netanyahu'nun fikre açıkça karşı çıkmaması gerektiÄŸini bilen bir politikacı olduÄŸunu ancak dünyanın geri kalanı gibi, Kushner'ın Kissinger benzerlerinin baÅŸaramadığını baÅŸaracağını neden düÅŸündüÄŸünü merak ettiÄŸini' ekledi.

Triger daha sonra Bolton'un kitabında Trump yönetiminin 'Ä°srail'in başına gelen en iyi ÅŸey' iddiasını kesin bir dille reddetmesinden bahsetti.

Bolton buna cevap olarak 'Seçimde Joe Biden'ı savunmuyorum. Kasım'da üçüncü bir ÅŸahsa oy vereceÄŸim. Bu benim için mutlu bir seçim deÄŸil.' ifadelerini kullandı.

Bolton, açıkladığı belirsizlik nedeniyle 'gelecek birkaç ayın, Ä°srail'in kendi ulusal güvenliÄŸine göre haraket etmesi için uygun bir zaman olduÄŸuna' dikkat çekti."